De Principiis Cogitandi. Liber Primus. Ad Favonium.Gray, Thomas, 1716-1771Alexander HuberEditorGöttingen State and University Library, University of GöttingenHistoric BuildingPapendiek 14D-37073 GöttingenGermanyThomas Gray ArchiveTaylor Institution LibrarySt Giles'Oxford OX1 3NAUKinfo@thomasgray.orghttps://www.thomasgray.org/OxfordThis work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License.Commonplace Book
This e-text is part of the Primary Texts section of the Thomas Gray Archive.
XML created for the Thomas Gray Archive.
Spelling has been modernized throughout, except in case of conscious archaisms.
Contractions, italics and initial capitalization have been largely eliminated,
except where of real import. Obvious errors have been silently corrected,
punctuation has been supplied.
The editor would like to express his gratitude to the library staff of the
Göttingen State and
University Library (SUB Göttingen) for their invaluable assistance.
Library of Congress Name Authority File (LCNAF)text-indent: 1em;margin-bottom: 1em;text-align: center;text-align: right;text-align: left;display: inlinefont-style: italic;
De Principiis Cogitandi.Liber Primus. Ad Favonium.
Plan of the Poem. Unde Animus scire incipiat: quibus inchoet orsaPrincipiis seriem rerum, tenuemque catenamMnemosyne: Ratio unde rudi sub pectore tardumAugeat imperium; et primum mortalibus aegrisIra, Dolor, Metus, et Curae nascantur inanes,Invocation to Mr Lock. Hinc canere aggredior. Nec dedignare canentem,Oh decus! Angliacae certe oh lux altera gentis!Si qua primus iter monstras, vestigia conorSignare incerta, tremulaque insistere planta.Quin potius duc ipse (potes namque omnia) sanctumAd limen, (si rite adeo, si pectore puro,)Obscurae reserans Naturae ingentia claustra.Tu caecas rerum causas, fontemque severumPande, Pater; tibi enim, tibi, veri magne Sacerdos,Corda patent hominum, atque altae penetralia Mentis. Tuque aures adhibe vacuas, facilesque, Favoni,Use & Extent of the Subject. (Quod tibi crescit opus) simplex nec despice carmen,Nec vatem: non illa leves primordia motus,Quanquam parva, dabunt. Laetum vel amabile quicquidUsquam oritur, trahit hinc ortum; nec surgit ad auras,Quin ea conspirent simul, eventusque secundent:Hinc variae vitai artes, ac mollior usus,Dulce et amicitiae vinclum: Sapientia diaHinc roseum accendit lumen, vultuque serenoHumanas aperit mentes, nova gaudia monstrans,Deformesque fugat curas, vanosque timores:Scilicet et rerum crescit pulcherrima Virtus.Illa etiam, quae te (mirum) noctesque diesqueAssidue fovet inspirans, linguamque sequentemTemperat in numeros, atque horas mulcet inertes;Aurea non alia se jactat origine Musa.Union of the Soul & Body. Principio, ut magnum foedus Natura creatrixFirmavit, tardis jussitque inolescere membrisSublimes animas; tenebroso in carcere partemNoluit aetheream longo torpere veterno:Nec per se proprium passa exercere vigorem est,Ne sociae molis conjunctos sperneret artus,Ponderis oblita, et coelestis conscia flammae.Office of the nervous System. Idcirco innumero ductu tremere undique fibrasNervorum instituit: tum toto corpore miscensImplicuit late ramos, et sensile textum,Implevitque humore suo (seu lympha vocanda,Sive aura est; tenuis certe), atque levissima quaedamVis versatur agens, parvosque infusa canalesPerfluit; assidue externis quae concita plagis,Mobilis, incussique fidelis nuntia motus,Hinc inde accensa contage relabitur usqueAd superas hominis sedes, arcemque cerebri.Namque illic posuit solium, et sua templa sacravitSensation, the Origin of our Ideas. Mens animi: hanc circum coeunt, densoque ferunturAgmine notitiae, simulacraque tenuia rerum:Ecce autem naturae ingens aperitur imagoImmensae, variique patent commercia mundi. Ac uti longinquis descendunt montibus amnesVelivolus Tamisis, flaventisque Indus arenae,Euphratesque, Tagusque, et opimo flumine Ganges;Undas quisque suas volvens, cursuque sonoroIn mare prorumpunt: hos magno acclinis in antroExcipit Oceanus, natorumque ordine longoDona recognoscit venientum, ultroque serenatCaeruleam faciem, et diffuso marmore ridet.Haud aliter species properant se inferre novellaeCertatim menti, atque aditus quino agmine complent.The Touch, our first & most extensive Sense. Primas tactus agit partes, primusque minutaeLaxat iter caecum turbae, recipitque ruentem.Non idem huic modus est, qui fratribus: amplius illeImperium affectat senior, penitusque medullis,Visceribusque habitat totis, pellisque recentemFunditur in telam, et late per stamina vivit.Necdum etiam matris puer eluctatus ab alvoMultiplices solvit tunicas, et vincula rupit;Sopitus molli somno, tepidoque liquoreCircumfusus adhuc: tactus tamen aura lacessitJamdudum levior sensus, animamque reclusit.Idque magis simul ac solitum blandumque caloremFrigore mutavit caeli, quod verberat acriImpete inassuetos artus: tum saevior adstat,Humanaeque comes vitae Dolor excipit; illeCunctantem frustra, et tremulo multa ore querentemCorripit invadens, ferreisque amplectitur ulnis.Sight, our second Sense. Tum species primum patefacta est candida Lucis(Usque vices adeo Natura bonique, malique,Exaequat, justaque manu sua damna rependit)Tum primum, ignotosque bibunt nova lumina soles.Digression on Light. Carmine quo, Dea, te dicam, gratissima coeliProgenies, ortumque tuum; gemmantia roreUt per prata levi lustras, et floribus halansPurpureum Veris gremium, scenamque virentemPingis, et umbriferos colles, et caerula regna?Gratia te, Venerisque Lepos, et mille Colorum,Formarumque chorus sequitur, Motusque decentes.At caput invisum Stygiis Nox atra tenebrisAbdidit, horrendaeque simul Formidinis ora,Pervigilesque aestus Curarum, atque anxius Angor:Undique Laetitia florent mortalia corda,Purus et arridet largis fulgoribus AEther. Omnia nec tu ideo invalidae se pandere Menti(Quippe nimis teneros posset vis tanta dieiPerturbare, et inexpertos confundere visus)Nec capere infantes animos, neu cernere credasTam variam molem, et mirae spectacula Lucis:Sight, imperfect at first, gradually improves. Nescio qua tamen haec oculos dulcedine parvosSplendida percussit novitas, traxitque sequentes;Nonne videmus enim, latis inserta fenestrisSicubi se Phoebi dispergant aurea tela,Sive lucernarum rutilus colluxerit ardor,Extemplo huc obverti aciem, quae fixa repertosHaurit inexpletum radios, fruiturque tuendo. Altior huic vero sensu, majorque videturAddita, Judicioque arcte connexa potestas,Quod simul atque aetas volventibus auxerit annis,Ideas of Beauty, Proportion & Order. Haec simul, assiduo depascens omnia visu,Perspiciet, vis quanta loci, quid polleat ordo,Juncturae quis honos, ut res accendere rebusLumina conjurant inter se, et mutua fulgent.Hearing, also improveable by the Judgement. Nec minor in geminis viget auribus insita virtus,Nec tantum in curvis quae pervigil excubet antrisHinc atque hinc (ubi Vox tremefecerit ostia pulsuAeriis invecta rotis) longeque recurset:Scilicet Eloquio haec sonitus, haec fulminis alas,Et mulcere dedit dictis et tollere corda,Verbaque metiri numeris, versuque ligareRepperit, et quicquid discant Libethrides undae,Calliope quoties, quoties Pater ipse canendiEvolvat liquidum carmen, calamove loquentiInspiret dulces animas, digitisque figuret.Taste. At medias fauces, et linguae humentia templaGustus habet, qua se insinuet jucunda saporumLuxuries, dona Autumni, Bacchique voluptas.Smell. Naribus interea consedit odora hominum vis,Docta leves captare auras, Panchaia qualesVere novo exhalat, Floraeve quod oscula fragrantRoscida, cum Zephyri furtim sub vesperis horaRespondet votis, mollemque aspirat amorem.Reflection, the other Source of our Ideas. Tot portas altae capitis circumdedit arciAlma Parens, sensusque vias per membra reclusit;Haud solas: namque intus agit vivata facultas,Qua sese explorat, contemplatusque repenteIpse suas animus vires, momentaque cernit.Quid velit, aut possit, capiat, fugiatve, vicissimPercipit imperio gaudens; neque corpora falluntMorigera ad celeres actus, ac numina mentis. Qualis Hamadryadum quondam si forte sororumUna, novos peragrans saltus, et devia rura;(Atque illam in viridi suadet procumbere ripaFontis pura quies, et opaci frigoris umbra)Dum prona in Latices speculi de margine pendet,Mirata est subitam venienti occurrere Nympham:Mox eosdem, quos ipsa, artus, eadem ora gerentemUna inferre gradus, una succedere sylvaeAspicit alludens; seseque agnoscit in undis.Sic sensu interno rerum simulacra suarumMens ciet, et proprios observat conscia vultus.Ideas approach the Soul, some by single Avenues, some by two, others by every Sense. Nec vero simplex ratio, aut jus omnibus unumConstat imaginibus. Sunt quae bina ostia norunt;Hae privos servant aditus; sine legibus illaePassim, qua data porta, ruunt, animoque propinquant.Illustration. Light, an Example of the first. Respice, cui a cunis tristes extinxit ocellos,Saeva et in aeternas mersit natura tenebras:Illi ignota dies lucet, vernusque colorumOffusus nitor est, et vivae gratia formae.Figure, Motion, Extension, of the second. Corporis at filum, et motus, spatiumque, lociqueIntervalla datur certo dignoscere tactu:Quandoquidem his iter ambiguum est, et janua duplex,Exclusaeque oculis species irrumpere tenduntPer digitos. Atqui solis concessa potestasLuminibus blandae est radios immittere lucis.Pleasure, Pain, of ye 3d. Undique proporro sociis, quacunque patescitNotitiae campus, mistae lasciva ferunturTurba voluptatis comites, formaeque dolorumTerribiles visu, et porta glomerantur in omni.Also Power, Existence, Unity, Succession, Duration. Nec vario minus introitu magnum ingruit Illud,Quo facere et fungi, quo res existere circumQuamque sibi proprio cum corpore scimus, et ireOrdine, perpetuoque per aevum flumine labi. Nunc age quo valeat pacto, qua sensilis artePrimary Qualities of Bodies. Affectare viam, atque animi tentare latebrasMateries (dictis aures adverte faventes)Exsequar. Inprimis spatii quam multa per aequorMillia multigenis pandant se corpora seclis,Expende. Haud unum invenies, quod mente licebitAmplecti, nedum proprius deprendere sensu,Magnitude, Solidity, Mobility, Texture, Figure. Molis egens certae, aut solido sine robore, cujusDenique mobilitas linquit, texturave partes,Ulla nec orarum circumcaesura coercet.Haec conjuncta adeo tota compage fateturMundus, et extremo clamant in limine rerum,(Si rebus datur Extremum) primordia. FirmatHaec eadem tactus (tactum quis dicere falsumAudeat?) haec oculi nec lucidus arguit orbis. Inde potestatum enasci densissima prolesNam quodcunque ferit visum, tangive laboratQuicquid nare bibis, vel concava concipit auris,Quicquid lingua sapit, credas hoc omne, necesse estPonderibus, textu, discursu, mole, figuraParticulas praestare leves, et semina rerum.Nunc oculos igitur pascunt, et luce ministraFulgere cuncta vides, spargique coloribus orbemDum de sole trahunt alias, aliasque superneDetorquent, retroque docent se vertere flammas.Nunc trepido inter se fervent corpuscula pulsu,Ut tremor aethera per magnum, lateque natantesAurarum fluctus avidi vibrantia claustraAuditus queat allabi, sonitumque propaget.Cominus interdum non ullo interprete per seNervorum invadunt teneras quatientia fibras,Sensiferumque urgent ultro per viscera motum.